1.Quy định vỠtrợ cấp thôi việc
1.1 Äiá»u kiện trả trợ cấp thôi việc
Khoản 1 Äiá»u 48 Bá»™ luáºt lao Ä‘á»™ng 2012, Khoản 1 Äiá»u 14 Nghị định 05/2015/NÄ-CP hÆ°á»›ng dẫn BLLÄ vá» trÆ°á»ng hợp trả trợ cấp thôi việc nhÆ° sau:
Khoản 1 Äiá»u 48 Bá»™ luáºt lao Ä‘á»™ng:
1. Khi hợp đồng lao Ä‘á»™ng chấm dứt theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 và 10 Äiá»u 36 của Bá»™ luáºt nà y thì ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng có trách nhiệm chi trả trợ cấp thôi việc cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đã là m việc thÆ°á»ng xuyên từ đủ 12 tháng trở lên, má»—i năm là m việc được trợ cấp má»™t ná»a tháng tiá»n lÆ°Æ¡ng.
Khoản 1 Äiá»u 14 Nghị định 05/2015/NÄ-CP:
1. NgÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng có trách nhiệm chi trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Äiá»u 48 của Bá»™ luáºt Lao Ä‘á»™ng cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đã là m việc thÆ°á»ng xuyên cho mình từ đủ 12 tháng trở lên khi hợp đồng lao Ä‘á»™ng chấm dứt theo quy định tại các Khoản 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 Äiá»u 36 và ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng theo quy định tại Äiá»u 38 của Bá»™ luáºt Lao Ä‘á»™ng.
Theo đó, ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng chỉ phát sinh nghÄ©a vụ trả trợ cấp thôi việc khi:
- (i)Hợp đồng lao động chấm dứt;
- (ii)Hợp đồng lao Ä‘á»™ng chấm dứt thuá»™c các trÆ°á»ng hợp luáºt định nêu trên (chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng đúng pháp luáºt) và ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng trái pháp luáºt theo quy định tại Khoản 2 Äiá»u 42 BLLÄ.
Khoản 1 Äiá»u 43 Bá»™ luáºt lao Ä‘á»™ng 2012 cÅ©ng quy định trong trÆ°á»ng hợp ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng trái pháp luáºt thì không được trả trợ cấp thôi việc.
1.2 Thá»i gian tÃnh trả trợ cấp thôi việc
Khoản 2 Äiá»u 48 Bá»™ luáºt lao Ä‘á»™ng 2012 quy định: “thá»i gian là m việc để tÃnh trợ cấp thôi việc là tổng thá»i gian ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đã là m việc thá»±c tế cho ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng trừ Ä‘i thá»i gian ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Luáºt bảo hiểm xã há»™i và thá»i gian là m việc đã được ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng chi trả trợ cấp thôi việcâ€.
Quy định nà y là căn cứ tÃnh thá»i gian trả trợ cấp thôi việc cho những trÆ°á»ng hợp được nêu tại mục 1.1.
Äiá»u 140 Luáºt bảo hiểm xã há»™i 2006 quy định từ 01/01/2009, cÆ¡ quan bảo hiểm xã há»™i sẽ chi trả trợ cấp thất nghiệp cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đóng BHXH bắt buá»™c.
Theo đó, đối vá»›i ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đóng BHXH bắt buá»™c từ 01/01/2009 và thuá»™c trÆ°á»ng hợp nêu tại mục 1.1 thì khoảng thá»i gian là m việc từ 31/12/2008 trở vá» trÆ°á»›c sẽ được trả trợ cấp thôi việc.
1.3 Mức trả trợ cấp thôi việc
Khoản 1 Äiá»u 48 BLLÄ quy định má»—i năm là m việc, ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng được trả má»™t ná»a tháng tiá»n lÆ°Æ¡ng.
Khoản 3 Äiá»u 48 BLLÄ quy định: Tiá»n lÆ°Æ¡ng để tÃnh trợ cấp thôi việc là tiá»n lÆ°Æ¡ng bình quân theo hợp đồng lao Ä‘á»™ng của 6 tháng liá»n ká» trÆ°á»›c khi ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng thôi việc.
- 2.Thá»a thuáºn trả trợ cấp thôi việc khi Hợp đồng lao Ä‘á»™ng chÆ°a chấm dứt
Từ các quy định nêu tại mục 1 cho thấy:
- (i)Khi hợp đồng lao Ä‘á»™ng chấm dứt thì nghÄ©a vụ trả trợ cấp thôi việc của ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng má»›i có thể phát sinh;
- (ii)NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng không Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên được hưởng trợ cấp thôi việc cho khoảng thá»i gian là m việc từ 31/12/2008 trở vá» trÆ°á»›c khi chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng, đồng nghÄ©a vá»›i việc ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng không Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên phát sinh nghÄ©a vụ trả trợ cấp thôi việc khi hợp đồng lao Ä‘á»™ng chấm dứt;
(iii) Vá» mức trợ cấp thôi việc: tùy và o thá»i Ä‘iểm ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng thôi việc mà mức trợ cấp sẽ khác nhau vì phải căn cứ và o mức lÆ°Æ¡ng bình quân theo hợp đồng lao Ä‘á»™ng của 06 tháng trÆ°á»›c khi ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng thôi việc.
Do đó, chỉ khi chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng má»›i có căn cứ xem xét ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng có đáp ứng Ä‘iá»u kiện được trả trợ cấp thôi việc hay không và vá»›i mức tiá»n bao nhiêu. Vì váºy, doanh nghiệp không có cÆ¡ sở để thá»a thuáºn vá»›i ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng vá» việc trả trÆ°á»›c trợ cấp thôi việc cho há».