Ngà y 09/9/2015, Bảo hiểm xã há»™i Việt Nam ban hà nh Quyết định 959/QÄ-BHXH (có hiệu lá»±c từ 01/12/2015) quy định vá» quản lý thu bảo hiểm xã há»™i, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã há»™i, thẻ bảo hiểm y tế. Theo đó:
- 1.Äối tượng tham gia
NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng là công dân Việt Nam thuá»™c đối tượng tham gia BHXH bắt buá»™c, bao gồm:
- (i)NgÆ°á»i là m việcHÄLÄ không xác định thá»i hạn, HÄLÄ xác định thá»i hạn, HÄLÄ theo mùa vụ hoặc theo má»™t công việc nhất định có thá»i hạn từ đủ 03 tháng đến dÆ°á»›i 12 tháng, kể cả HÄLÄ Ä‘Æ°á»£c ký kết giữa Ä‘Æ¡n vị vá»›i ngÆ°á»i đại diện theo pháp luáºt của ngÆ°á»i dÆ°á»›i 15 tuổi theo quy định của pháp luáºt vá» lao Ä‘á»™ng;
- (ii)NgÆ°á»i là m việc theo HÄLÄ có thá»i hạn từ đủ 01 tháng đến dÆ°á»›i 03 tháng (thá»±c hiện từ 01/01/2018);
(iii) Cán bá»™, công chức, viên chức theo quy định của pháp luáºt vá» cán bá»™, công chức và viên chức;
(iv) Công nhân quốc phòng, công nhân công an, ngÆ°á»i là m công tác khác trong tổ chức cÆ¡ yếu (trÆ°á»ng hợp BHXH Bá»™ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân bà n giao cho BHXH các tỉnh);
- (v)NgÆ°á»i quản lý doanh nghiệp, ngÆ°á»i quản lý Ä‘iá»u hà nh hợp tác xã có hưởng tiá»n lÆ°Æ¡ng;
(vi) NgÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng không chuyên trách ở xã, phÆ°á»ng, thị trấn tham gia BHXH bắt buá»™c và o quỹ hÆ°u trà và tá» tuất;
(vii) NgÆ°á»i Ä‘i là m việc ở nÆ°á»›c ngoà i theo hợp đồng quy định tại Luáºt ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng Việt Nam Ä‘i là m việc ở nÆ°á»›c ngoà i theo hợp đồng;
(viii) NgÆ°á»i hưởng chế Ä‘á»™ phu nhân hoặc phu quân tại cÆ¡ quan đại diện Việt Nam ở nÆ°á»›c ngoà i quy định tại Khoản 4 Äiá»u 123 Luáºt BHXH;
(ix) NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng là công dân nÆ°á»›c ngoà i và o là m việc tại Việt Nam có giấy phép lao Ä‘á»™ng hoặc chứng chỉ hà nh nghá» hoặc giấy phép hà nh nghá» do cÆ¡ quan có thẩm quyá»n của Việt Nam cấp (thá»±c hiện từ 01/01/2018).
- 2.Mức đóng bảo hiểm
STT |
Loại bảo hiểm |
Doanh nghiệp (%) |
NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng (%) |
Tổng cộng (%) |
|
BHXH |
18 |
8 |
26 |
|
BHYT |
3 |
1,5 |
4,5 |
|
BHTN |
1 |
1 |
2 |
TỔNG CỘNG |
22 |
10,5 |
32,5 |
- 3.Tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng bảo hiểm
3.1 NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng thuá»™c đối tượng thá»±c hiện chế Ä‘á»™ tiá»n lÆ°Æ¡ng do Nhà nÆ°á»›c quy định
- Tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH bắt buá»™c là tiá»n lÆ°Æ¡ng theo ngạch, báºc, cấp báºc quân hà m và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghá» (nếu có). Tiá»n lÆ°Æ¡ng nà y tÃnh trên mức lÆ°Æ¡ng cÆ¡ sở.
- Tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH bắt buá»™c quy định tại Äiểm nà y bao gồm cả hệ số chênh lệch bảo lÆ°u theo quy định của pháp luáºt vá» tiá»n lÆ°Æ¡ng.
- NgÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng không chuyên trách tại xã, phÆ°á»ng, thị trấn thì tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH là mức lÆ°Æ¡ng cÆ¡ sở.
3.2 NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng thuá»™c đối tượng thá»±c hiện chế Ä‘á»™ tiá»n lÆ°Æ¡ng do doanh nghiệp quyết định
- Tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH là tiá»n lÆ°Æ¡ng ghi trong HÄLÄ.
- Từ 01/01/2016, tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH là mức lÆ°Æ¡ng và phụ cấp lÆ°Æ¡ng theo quy định của pháp luáºt lao Ä‘á»™ng.
- Từ ngà y 01/01/2018 trở Ä‘i, tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH là mức lÆ°Æ¡ng, phụ cấp lÆ°Æ¡ng và các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luáºt lao Ä‘á»™ng.
- Mức tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH bắt buá»™c quy định tại Khoản nà y không thấp hÆ¡n mức lÆ°Æ¡ng tối thiểu vùng tại thá»i Ä‘iểm đóng.
- NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đã qua há»c nghá» (kể cả lao Ä‘á»™ng do doanh nghiệp dạy nghá») thì tiá»n lÆ°Æ¡ng đóng BHXH bắt buá»™c phải cao hÆ¡n Ãt nhất 7% so vá»›i mức lÆ°Æ¡ng tối thiểu vùng, nếu là m công việc nặng nhá»c, Ä‘á»™c hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhá»c, Ä‘á»™c hại, nguy hiểm thì cá»™ng thêm 5%.
- Mức tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH bắt buá»™c quy định nêu trên mà cao hÆ¡n 20 tháng lÆ°Æ¡ng cÆ¡ sở thì mức tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH bắt buá»™c bằng 20 tháng lÆ°Æ¡ng cÆ¡ sở.
- 4.Phương thức đóng
- (i)Äóng hằng tháng: cháºm nhất đến ngà y cuối cùng của tháng, Ä‘Æ¡n vị trÃch tiá»Ä‘óng BHXH bắt buá»™c trên quỹ tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng của những ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng tham gia BHXH bắt buá»™c, đồng thá»i trÃch từ tiá»n lÆ°Æ¡ng tháng đóng BHXH bắt buá»™c của từng ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng theo mức quy định, chuyển cùng má»™t lúc và o tà i khoản chuyên thu của cÆ¡ quan BHXH mở tại ngân hà ng hoặc Kho bạc Nhà nÆ°á»›c.
- (ii)Äóng 3 tháng hoặc 6 tháng má»™t lần: ÄÆ¡n vị là doanh nghiệp, hợp tác xã, há»™ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác hoạđộng trong lÄ©nh vá»±c nông nghiệp, lâm nghiệp, ngÆ° nghiệp, diêm nghiệp trả lÆ°Æ¡ng theo sản phẩm, theo khoán thì đóng theo phÆ°Æ¡ng thức hằng tháng hoặc 3 tháng, 6 tháng má»™t lần. Cháºm nhất đến ngà y cuối cùng của kỳ đóng, Ä‘Æ¡n vị phải chuyển đủ tiá»n và o quỹ BHXH.
(iii) Äóng theo địa bà n
- ÄÆ¡n vị đóng trụ sở chÃnh ở địa bà n tỉnh nà o thì tham gia đóng BHXH tại địa bà n tỉnh đó.
- Chi nhánh của doanh nghiệp đóng BHXH tại địa bà n nơi cấp giấy phép kinh doanh cho chi nhánh.
(iv) Äối vá»›i ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng Ä‘i là m việc tại nÆ°á»›c ngoà i theo hợp đồng lao Ä‘á»™ng thì phÆ°Æ¡ng thức đóng là 3/6/12 tháng má»™t lần hoặc đóng trÆ°á»›c má»™t lần theo thá»i hạn ghi trong hợp đồng Ä‘Æ°a ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng Ä‘i là m việc ở nÆ°á»›c ngoà i. NgÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đóng trá»±c tiếp cho cÆ¡ quan BHXH trÆ°á»›c khi Ä‘i là m việc ở nÆ°á»›c ngoà i hoặc đóng qua doanh nghiệp, tổ chức sá»± nghiệp Ä‘Æ°a ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng Ä‘i là m việc ở nÆ°á»›c ngoà i.
Xá» lý vi phạm quy định vỠđóng BHXH: ngoà i bị truy thu và tÃnh lãi cháºm đóng, chủ thể vi phạm còn có thể bị phạt vi phạm hà nh chÃnh. Do đó, doanh nghiệp, ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng, các Ä‘Æ¡n vị có trách nhiệm đóng BHXH cần nắm rõ quy định pháp luáºt liên quan để tránh những vi phạm đáng tiếc.