Tại Äiá»u 18 Bá»™ luáºt Lao Ä‘á»™ng 2012 có quy định nghÄ©a vụ giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng nhÆ° sau nhÆ° sau:
Äiá»u 18. NghÄ©a vụ giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng
1. TrÆ°á»›c khi nháºn ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng và o là m việc, ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng và ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng phải trá»±c tiếp giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng.
Trong trÆ°á»ng hợp ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng từ đủ 15 tuổi đến dÆ°á»›i 18 tuổi, thì việc giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng phải được sá»± đồng ý của ngÆ°á»i đại diện theo pháp luáºt của ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng.
2. Äối vá»›i công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thá»i hạn dÆ°á»›i 12 tháng thì nhóm ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng có thể ủy quyá»n cho má»™t ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng trong nhóm để giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng bằng văn bản; trÆ°á»ng hợp nà y hợp đồng lao Ä‘á»™ng có hiệu lá»±c nhÆ° giao kết vá»›i từng ngÆ°á»i.
Hợp đồng lao Ä‘á»™ng do ngÆ°á»i được ủy quyá»n giao kết phải kèm theo danh sách ghi rõ há» tên, tuổi, giá»›i tÃnh, địa chỉ thÆ°á»ng trú, nghá» nghiệp và chữ ký của từng ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng.
Căn cứ theo quy định trên cùng các thông tin bạn trình bà y là chị bạn có là m việc tại má»™t công ty từ tháng đầu năm 2015 đến cuối năm 2015 (tháng 12/2015) nhÆ°ng công ty không ký hợp đồng và cÅ©ng không tham gia đóng bảo hiểm cho chị bạn. Äối vá»›i hà nh vi không ký kết hợp đồng, không đóng bảo hiểm cho chị bạn công ty đó sẽ bị xá» phạt theo quy định của pháp luáºt, cụ thể nhÆ° sau:
Äiá»u 5 Nghị định 95/2013/NÄ-CP có quy định:
“Äiá»u 5. Vi phạm quy định vá» giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng
1. Phạt tiá»n ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng khi có má»™t trong các hà nh vi: Không giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng bằng văn bản đối vá»›i công việc cố định có thá»i hạn trên 3 tháng; không giao kết đúng loại hợp đồng lao Ä‘á»™ng vá»›i ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng theo quy định tại Äiá»u 22 của Bá»™ luáºt lao Ä‘á»™ng theo má»™t trong các mức sau đây:
a) Từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng vá»›i vi phạm từ 01 ngÆ°á»i đến 10 ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng;
b) Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng vá»›i vi phạm từ 11 ngÆ°á»i đến 50 ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng;
c) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng vá»›i vi phạm từ 51 ngÆ°á»i đến 100 ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng;
d) Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng vá»›i vi phạm từ 101 ngÆ°á»i đến 300 ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng;
Ä‘) Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng vá»›i vi phạm từ 301 ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng trở lên…â€
Khoản 3 Äiá»u 28 Nghị định 95/2013/NÄ-CP có quy định nhÆ° sau:
“3. Phạt tiá»n từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng khi vi phạm vá»›i má»—i ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng đối vá»›i ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng có má»™t trong các hà nh vi sau đây:
a. Không láºp hồ sÆ¡ tham gia bảo hiểm xã há»™i bắt buá»™c, bảo hiểm thất nghiệp cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng trong thá»i hạn 30 ngà y, kể từ ngà y giao kết hợp đồng lao Ä‘á»™ng, hợp đồng là m việc hoặc tuyển dụng;..â€
Tại Äiá»u 47 Bá»™ luáºt Lao Ä‘á»™ng 2012 có quy định trách nhiệm của ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng khi chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng nhÆ° sau:
Äiá»u 47. Trách nhiệm của ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng khi chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng
1. Ãt nhất 15 ngà y trÆ°á»›c ngà y hợp đồng lao Ä‘á»™ng xác định thá»i hạn hết hạn, ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng phải thông báo bằng văn bản cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng biết thá»i Ä‘iểm chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng.
2. Trong thá»i hạn 07 ngà y là m việc, kể từ ngà y chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyá»n lợi của má»—i bên; trÆ°á»ng hợp đặc biệt, có thể kéo dà i nhÆ°ng không được quá 30 ngà y.
3. NgÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng có trách nhiệm hoà n thà nh thủ tục xác nháºn và trả lại sổ bảo hiểm xã há»™i và những giấy tá» khác mà ngÆ°á»i sá» dụng lao Ä‘á»™ng đã giữ lại của ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng.
4. Trong trÆ°á»ng hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị chấm dứt hoạt Ä‘á»™ng, bị giải thể, phá sản thì tiá»n lÆ°Æ¡ng, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã há»™i, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các quyá»n lợi khác của ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng theo thoả Æ°á»›c lao Ä‘á»™ng táºp thể và hợp đồng lao Ä‘á»™ng đã ký kết được Æ°u tiên thanh toán.
Căn cứ theo quy định trên, thì trong thá»i hạn 07 ngà y kể từ ngà y chấm dứt hợp đồng lao Ä‘á»™ng công ty phải có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản quyá»n lợi cho chị bạn, trÆ°á»ng hợp đặc biệt cÅ©ng không được quá 30 ngà y. Theo nhÆ° thông tin bạn trình bà y thì đã được 6 tháng mà công ty vẫn không trả lÆ°Æ¡ng cho chị bạn, do váºy công ty đó đã vi phạm quy định của pháp luáºt.
Tại Äiá»u 200 và Äiá»u 202 Bá»™ luáºt Lao Ä‘á»™ng 2012 có quy định vá» giải quyết tranh chấp lao Ä‘á»™ng cá nhân nhÆ° sau:
Äiá»u 200. CÆ¡ quan, cá nhân có thẩm quyá»n giải quyết tranh chấp lao Ä‘á»™ng cá nhân
1. Hoà giải viên lao động.
2. Toà án nhân dân.
Äiá»u 202. Thá»i hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao Ä‘á»™ng cá nhân
1. Thá»i hiệu yêu cầu hòa giải viên lao Ä‘á»™ng thá»±c hiện hòa giải tranh chấp lao Ä‘á»™ng cá nhân là 06 tháng, kể từ ngà y phát hiện ra hà nh vi mà má»—i bên tranh chấp cho rằng quyá»n, lợi Ãch hợp pháp của mình bị vi phạm.
2. Thá»i hiệu yêu cầu Toà án giải quyết tranh chấp lao Ä‘á»™ng cá nhân là 01 năm, kể từ ngà y phát hiện ra hà nh vi mà má»—i bên tranh chấp cho rằng quyá»n, lợi Ãch hợp pháp của mình bị vi phạm.
Theo thông tin bạn trình bà y, hiện nay được 06 tháng mà công ty vẫn không trả lÆ°Æ¡ng cho chị bạn, do váºy, đối vá»›i trÆ°á»ng hợp nà y chị bạn cần là m và gá»i Ä‘Æ¡n khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện nÆ¡i công ty đóng trụ sở để được bảo vệ quyá»n lợi của mình.