1.1.1.1. Khái niệm.
Äại lý thÆ°Æ¡ng mại là là hoạt Ä‘á»™ng thÆ°Æ¡ng mại, theo đó bên giao đại lý và bên đại lý thoả thuáºn việc bên đại lý nhân danh chÃnh mình mua, bán hà ng hoá cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hà ng để hưởng thù lao (theo Äiá»u 166 LTM 2005).
Theo Ä‘iá»u 169, đại lý có các hình thức là :
Äại lý bao tiêu là hình thức đại lý mà bên đại lý thá»±c hiện việc mua, bán trá»n vẹn má»™t khối lượng hà ng hoá hoặc cung ứng đầy đủ má»™t dịch vụ cho bên giao đại lý.
Äại lý Ä‘á»™c quyá»n là hình thức đại lý mà tại má»™t khu vá»±c địa lý nhất định bên giao đại lý chỉ giao cho má»™t đại lý mua, bán má»™t hoặc má»™t số mặt hà ng hoặc cung ứng má»™t hoặc má»™t số loại dịch vụ nhất định.
Tổng đại lý mua bán hà ng hoá, cung ứng dịch vụ là hình thức đại lý mà bên đại lý tổ chức một hệ thống đại lý trực thuộc để thực hiện việc mua bán hà ng hoá, cung ứng dịch vụ cho bên giao đại lý. Tổng đại lý đại diện cho hệ thống đại lý trực thuộc. Các đại lý trực thuộc hoạt động dưới sự quản lý của tổng đại lý và với danh nghĩa của tổng đại lý.
Các hình thức đại lý khác mà các bên thá»a thuáºn.
Quan hệ đại lý thÆ°Æ¡ng mại được xác láºp bằng hợp đồng đại lý thÆ°Æ¡ng mại. Hợp đồng đại lý thÆ°Æ¡ng mại được hiểu là sá»± thá»a thuáºn giữa các bên trong đó bên giao đại lý nhân danh mình mua bán hà ng hóa cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hà ng và bên giao đại lý có nghÄ©a vụ trả thù lao cho hoạt Ä‘á»™ng đại lý nà y của bên đại lý.
1.1.1.2. Äặc Ä‘iểm.
- ØCác bên trong hợp đồng đại lý thÆ°Æ¡ng mại Ä‘á»u phải là thÆ°Æ¡ng nhân (theo quy định của Äiá»u 167 LTM 2005).
- ØTrong đại lý mua bán hà ng hóa, bên giao đại lý là chủ sở hữu đối vá»›i hà ng hóa hoặc tiá»n giao cho bên đại lý (Äiá»u 170 LTM 2005). Khi thá»±c hiện hoạt Ä‘á»™ng đại lý,bên đại lý không phải bên mua hà ng của bên giao đại lý mà chỉ là ngÆ°á»i nháºn hà ng để tiếp tục bán cho ngÆ°á»i thứ ba. Chỉ khi hà ng hóa được bán, quyá»n sở hữu hà ng hóa má»›i chuyển tá» bên giao đại lý cho bên thức ba[1].
- ØÄể thá»±c hiện hoạt Ä‘á»™ng đại lý, bên đại lý được quyá»n tá»± do chá»n bên thứ ba để giao kết hợp đồng mua bán hà ng hoặc hợp đồng cung ứng dịch vụ theo những quy định cụ thể trong hợp đồng đại lý. Khi giao kết hợp đồng mua bán hà ng hóa hay hợp đồng cung ứng dịch vụ vá»›i bên thứu ba, bên đại lý nhân danh chÃnh mình và nghÄ©a vụ phát sing từ hợp đồng vá»›i bên thứ ba rà ng buá»™c bên đại lý vá»›i bên thứ ba.
- ØPhạm vi hoạt Ä‘á»™ng của hoạt Ä‘á»™ng đại lý thÆ°Æ¡ng mại rá»™ng hÆ¡n hoạt Ä‘á»™ng ủy thác vì đại lý thÆ°Æ¡ng mại có thể được thá»±c hiện trong nhiá»u lÄ©nh vá»±c của hoạt Ä‘á»™ng thÆ°Æ¡ng mại.
1.1.1.3. Ná»™i dung
- a.Quyá»n và nghÄ©a vụ của bên đại lý vá»›i bên giao đại lý.
- nNghÄ©a vụ của bên đại lý (theo Ä‘iá»u 175 LTM):
- ØMua, bán hà ng hóa, cung ứng dịch vụ cho khách hà ng theo giá hà ng hóa, giá cung ứng dịch vụ do bên giao đại lý ấn định.
- ØThá»±c hiện đúng các thá»a thuáºn vá» giao nháºn tiá»n, hà ng vá»›i bên giao đại lý.
- ØThá»±c hiện các biện pháp bảo đảm thá»±c hiện nghÄ©a vụ dân sá»± theo quy định của pháp luáºt.
- ØThanh toán cho bên giao đại lý tiá»n bán hà ng đối vá»›i đại lý bán; giao hà ng mua đối vá»›i đại lý mua; tiá»n cung ứng dịch vụ đối vá»›i đại lý cung ứng dịch vụ.
- ØBảo quản hà ng hoá sau khi nháºn đối vá»›i đại lý bán hoặc trÆ°á»›c khi giao đối vá»›i đại lý mua; liên Ä‘á»›i chịu trách nhiệm vá» chất lượng hà ng hóa của đại lý mua bán hà ng hóa, chất lượng dịch vụ của đại lý cung ứng dịch vụ trong trÆ°á»ng hợp có lá»—i do mình gây ra.
- ØChịu sự kiểm tra, giám sát của bên giao đại lý và báo cáo tình hình hoạt động đại lý với bên giao đại lý.
- ØTrÆ°á»ng hợp pháp luáºt có quy định cụ thể vá» việc bên đại lý chỉ được giao kết hợp đồng đại lý vá»›i má»™t bên giao đại lý đối vá»›i má»™t loại hà ng hóa hoặc dịch vụ nhất định thì phải tuân thủ quy định của pháp luáºt đó.
- nQuyá»n của bên đại lý (theo Ä‘iá»u 174 LTM 2005):
- ØGiao kết hợp đồng đại lý vá»›i má»™t hoặc nhiá»u bên giao đại lý, trừ trÆ°á»ng hợp quy định tại khoản 7 Äiá»u 175 của LTM 2005.
- ØYêu cầu bên giao đại lý giao hà ng hoặc tiá»n theo hợp đồng đại lý; nháºn lại tà i sản dùng để bảo đảm (nếu có) khi kết thúc hợp đồng đại lý.
- ØYêu cầu bên giao đại lý hÆ°á»›ng dẫn, cung cấp thông tin và các Ä‘iá»u kiện khác có liên quan để thá»±c hiện hợp đồng đại lý.
- ØQuyết định giá bán hà ng hóa, cung ứng dịch vụ cho khách hà ng đối với đại lý bao tiêu.
- ØHưởng thù lao, các quyá»n và lợi Ãch hợp pháp khác do hoạt Ä‘á»™ng đại lý mang lại.
- b.Quyá»n và nghÄ©a vụ của bên giao đại lý.
- nNghÄ©a vụ của bên giao đại lý (Ä‘iá»u 173 LTM 2005).
- ØHÆ°á»›ng dẫn, cung cấp thông tin, tạo Ä‘iá»u kiện cho bên đại lý thá»±c hiện hợp đồng đại lý.
- ØChịu trách nhiệm vỠchất lượng hà ng hóa của đại lý mua bán hà ng hóa, chất lượng dịch vụ của đại lý cung ứng dịch vụ.
- ØTrả thù lao và các chi phà hợp lý khác cho bên đại lý.
- ØHoà n trả cho bên đại lý tà i sản của bên đại lý dùng để bảo đảm (nếu có) khi kết thúc hợp đồng đại lý.
- ØLiên Ä‘á»›i chịu trách nhiệm vá» hà nh vi vi phạm pháp luáºt của bên đại lý, nếu nguyên nhân của hà nh vi vi phạm pháp luáºt đó có má»™t phần do lá»—i của mình gây ra.
- nQuyá»n của bên giao đại lý (theo Ä‘iá»u 172 LTM 2005).
- ØẤn định giá mua, giá bán hà ng hoá, giá cung ứng dịch vụ đại lý cho khách hà ng.
- ØẤn định giá giao đại lý.
- ØYêu cầu bên đại lý thá»±c hiện biện pháp bảo đảm theo quy định của pháp luáºt.
- ØYêu cầu bên đại lý thanh toán tiá»n hoặc giao hà ng theo hợp đồng đại lý.
- ØKiểm tra, giám sát việc thực hiện hợp đồng của bên đại lý.
[1] Giáo trình Luáºt ThÆ°Æ¡ng mại 2, Äại há»c Luáºt Hà Ná»™i, NXB Công an nhân dân năm 2008, tr.116.