TRANH CHẤP VỀ NGHĨA VỤ VẬN CHUYỂN
TRONG HỢP Äá»’NG C&F
Các bên:
Nguyên đơn : Một công ty Bỉ
Bị đơn : Một công ty Bỉ là thà nh viên
của má»™t táºp Ä‘oà n Nháºt Bản
Các vấn đỠđược Ä‘á» cáºp:
- Bán C&F: Thá»i Ä‘iểm chuyển giao rủi ro, Lá»—i của ngÆ°á»i váºn chuyển
- Thiệt hại: Äánh giá thiệt hại, NghÄ©a vụ giảm thiểu thiệt hại
- Thá»i Ä‘iểm bắt đầu tÃnh lãi
- Äồng tiá»n trong tà i khoản và Äồng tiá»n thanh toán
- Bán hà ng để xuất khẩu
Tóm tắt vụ việc:
Nguyên Ä‘Æ¡n ký kết má»™t hợp đồng mua của Bị Ä‘Æ¡n 500 tấn thép theo các Ä‘iá»u kiện C&F Karachi. Hợp đồng quy định bốc hà ng lên tà u khởi hà nh từ “bất kỳ cảng nà o của Châu Âu†và theo “bất kỳ Ä‘Æ°á»ng biển nà o†theo lá»±a chá»n của Bị Ä‘Æ¡n, ngÆ°á»i bán. Tuy nhiên, khoảng má»™t tháng sau khi hợp đồng được ký kết, Nguyên Ä‘Æ¡n gá»i cho Bị Ä‘Æ¡n yêu cầu của ngÆ°á»i mua lại Pakistan theo đó “hà ng phải được chở bằng tà u theo tuyến thông thÆ°á»ng†đến thẳng Karachi. Bị Ä‘Æ¡n đã chuyển các yêu cầu má»›i nà y đến ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển của mình và nêu rõ “tuyến Ä‘Æ°á»ng yêu cầu: tà u chở hà ng theo tuyến thông thÆ°á»ng, Ä‘i trá»±c tiếp đến Karachiâ€.
Không may là chiếc tà u được ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển của Bị Ä‘Æ¡n thuê đã không tá»›i được Karachi. Chuyến tà u nà y xuất phát từ Anvers vá»›i số thép bán cho Nguyên Ä‘Æ¡n, dừng lại ở Rotterdam và i ngà y rồi đến Dunkerque để dỡ khoảng 12.000 tấn Ä‘Æ°á»ng chở trên tà u. Tuy nhiên, tà u nà y đã không thể rá»i cảng Dunkerque vì bị các chủ nợ của chủ tà u tịch thu để bán đấu giá sau khi tất cả hà ng hoá trên tà u bao gồm cả số hà ng bán cho Nguyên Ä‘Æ¡n đã được dỡ xuống và lÆ°u kho theo quyết định của Chánh án Toà ThÆ°Æ¡ng mại Dunkerque.
Do không nháºn được số thép nói trên nên ngÆ°á»i mua Pakistan của Nguyên Ä‘Æ¡n đã quyết định huá»· hợp đồng vá»›i Nguyên Ä‘Æ¡n. Nguyên Ä‘Æ¡n thông báo vá»›i Bị Ä‘Æ¡n rằng Bị Ä‘Æ¡n phải chịu trách nhiệm cho má»i thiệt hại vì tà u đã không Ä‘i tuyến trá»±c tiếp từ Anves đến Karachi và nói rõ rằng để giảm thiểu thiệt hại Nguyên Ä‘Æ¡n sẽ cố gắng thu xếp vá»›i ngÆ°á»i mua Pakistan. Việc dà n xếp nà y đã kết thúc bằng việc Nguyên Ä‘Æ¡n bồi thÆ°á»ng cho ngÆ°á»i mua Pakistan. Và cÅ©ng để giảm thiệt hại, Nguyên Ä‘Æ¡n đã bán lại lô hà ng nói trên vá»›i sá»± chấp thuáºn của Bị Ä‘Æ¡n, Bị Ä‘Æ¡n cÅ©ng tá»± nguyện mua lại 3/5 số hà ng nà y.
Nguyên Ä‘Æ¡n yêu cầu Uá»· ban trá»ng tà i buá»™c Bị Ä‘Æ¡n bồi thÆ°á»ng toà n bá»™ thiệt hại mà Nguyên Ä‘Æ¡n đã phải gánh chịu, bao gồm:
- Khoản chênh lệnh giữa giá của hợp đồng với giá mà Nguyên đơn thu được sau khi phải bán lại lô hà ng tại Dunkerque,
- Khoản tiá»n đã bồi thÆ°á»ng cho ngÆ°á»i mua Pakistan,
- Các chi phà đã chi tại Dunkerque,
- Các chi phà váºn chuyển hà ng cho những ngÆ°á»i mua má»›i,
- Các chi phà đi lại đến Karachi.
Nguyên Ä‘Æ¡n cÅ©ng yêu cầu rằng những thiệt hại tÃnh bằng Äô-la và Frăng Pháp phải được qui đổi sang Frăng Bỉ theo tá»· giá qui đổi hiện hà nh và o thá»i Ä‘iểm thanh toán hoặc và o ngà y Nguyên Ä‘Æ¡n phải thá»±c hiện các chi phà đó do hợp đồng không được thá»±c hiện.
Bị Ä‘Æ¡n đã bác bá» yêu cầu của Nguyên Ä‘Æ¡n và láºp luáºn rằng trong các hợp đồng mua bán C&F má»i rủi ro xảy ra sau khi bốc hà ng lên tà u thuá»™c trách nhiệm của ngÆ°á»i mua và hợp đồng giữa Nguyên Ä‘Æ¡n và Bị Ä‘Æ¡n không qui định Bị Ä‘Æ¡n phải thuê má»™t chuyến tà u Ä‘i thẳng đến Karachi. HÆ¡n nữa, Bị Ä‘Æ¡n cho rằng Nguyên Ä‘Æ¡n chỉ có quyá»n đòi các thiệt hại là khoản chênh lệch giữa giá hợp đồng và giá bán cho ngÆ°á»i mua Pakistan. Bị Ä‘Æ¡n cÅ©ng cho rằng việc qui đổi các khoản tiá»n tÃnh bằng Äô-la và Frăng Pháp chỉ phải thá»±c hiện và o thá»i Ä‘iểm thi hà nh phán quyết.
Phán quyết của trá»ng tà i:
1. Vá» việc xác định Bị Ä‘Æ¡n có lá»—i hay không theo các thông lệ Ä‘iá»u chỉnh hợp đồng mua bán theo C&F:
Các bên đã thừa nháºn rằng khi mua bán theo C&F nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i bán cÅ©ng giống nhÆ° các nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i bán trong hợp đồng mua bán CIF và chỉ khác má»™t Ä‘iểm là ngÆ°á»i bán không có nghÄ©a vụ bảo hiểm cho hà ng hoá.
Cụ thể hÆ¡n, ngÆ°á»i bán C&F có nghÄ©a vụ váºn chuyển hoặc nhá» má»™t chủ thể khác váºn chuyển hà ng hoá theo các Ä‘iá»u kiện váºn chuyển đã thoả thuáºn giữa ngÆ°á»i bán và ngÆ°á»i mua vá»›i chi phà do ngÆ°á»i bán chịu, tuy nhiên má»i rủi ro trong quá trình váºn chuyển hà ng hải lại thuá»™c vá» trách nhiệm của ngÆ°á»i mua tÃnh từ khi xếp hà ng lên tà u.
Các há»c thuyết cÅ©ng nhÆ° án lệ Ä‘á»u thừa nháºn rằng khi các bên không Ä‘Æ°a và o hợp đồng những quy định cụ thể liên quan đến Ä‘iá»u kiện váºn chuyển thì ngÆ°á»i bán có nghÄ©a vụ váºn chuyển hà ng hoá theo các Ä‘iá»u kiện theo thông lệ tại cảng xếp hà ng trên tà u có chất lượng phù hợp vá»›i tÃnh chất của hà ng hoá đó.
Pháp luáºt cÅ©ng cho phép các bên thoả thuáºn vá» các yêu cầu cụ thể khác liên quan đến cách thức và điá»u kiện váºn chuyển mà ngÆ°á»i bán có nghÄ©a vụ tuân thủ.
Theo Nguyên Ä‘Æ¡n thì hai bên đã thoả thuáºn thông qua các sá»a đổi đối vá»›i hợp đồng rằng bên bán phải thuê tà u theo chuyến thông thÆ°á»ng Ä‘i thẳng tá»›i Karachi. Bên bán đã không thá»±c hiện nghÄ©a vụ nà y, gây ra việc dỡ hà ng và các thiệt hại liên quan.
Bị Ä‘Æ¡n lại láºp luáºn ngược lại rằng Bị Ä‘Æ¡n đã thá»±c hiện chÃnh xác các nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i bán trong hợp đồng C&F và không há» vi phạm hợp đồng. Thứ nhất, hợp đồng chÆ°a hỠđược sá»a đổi bởi má»™t thoả thuáºn chung nà o và những hÆ°á»›ng dẫn mà Nguyên Ä‘Æ¡n Ä‘Æ°a ra sau đó vá» việc tà u phải Ä‘i theo tuyến thông thÆ°á»ng và đến thẳng Karachi chỉ là má»™t mong muốn mà Bị Ä‘Æ¡n sẽ cố gắng thá»±c hiện nhÆ°ng việc không thá»±c hiện được mong muốn nà y thì cÅ©ng không thể coi đó là má»™t sá»± vi phạm hợp đồng. Thứ hai, ngay cả khi đây là má»™t nghÄ©a vụ bắt buá»™c thì Bị Ä‘Æ¡n cÅ©ng đã hoà n thà nh nghÄ©a vụ nà y thông qua việc chuyển cho đại lý váºn chuyển uá»· thác của mình những hÆ°á»›ng dẫn của Nguyên Ä‘Æ¡n và đã yêu cầu phải ký hợp đồng váºn chuyển hà ng hóa vá»›i tà u chuyến thông thÆ°á»ng Ä‘i thẳng tá»›i Karachi.
Cuối cùng Bị Ä‘Æ¡n láºp luáºn rằng thông qua việc chấp nháºn không bảo lÆ°u các giấy tá» và nhất là sá»± công nháºn của mình, Nguyên Ä‘Æ¡n đã chấp nháºn việc thá»±c hiện các nghÄ©a vụ của bên bán theo các nguyên tắc của mua bán C&F, những rủi ro xảy ra sau khi xếp hà ng, mà đặc biệt là việc ngÆ°á»i váºn chuyển không thá»±c hiện nghÄ©a vụ mà anh ta phải tuân thủ thuá»™c vá» trách nhiệm của bên mua.
NhÆ° váºy Ä‘iá»u quan trá»ng là phải xác định xem Bị Ä‘Æ¡n trên thá»±c tế đã chấp nháºn thá»±c sá»± các sá»a đổi đối vá»›i hợp đồng ban đầu hay chÆ°a.
Từ các yếu tố có trong hồ sÆ¡ và đặc biệt là các thuáºt ngữ mà Nguyên Ä‘Æ¡n đã sá» dụng “hà ng hoá phải được xếp†trong telex ngà y .... cÅ©ng nhÆ° các thuáºt ngữ mà Bị Ä‘Æ¡n sá» dụng trong telex gá»i ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển: “tuyến Ä‘Æ°á»ng yêu cầuâ€, cÅ©ng nhÆ° yêu cầu giải thÃch mà ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển gá»i cho Bị Ä‘Æ¡n ngà y... rằng “tà u không thá»±c hiện hà nh trình thẳng Anvers/Karachi nhÆ° đã thoả thuáºnâ€, có thể kết luáºn rằng bên bán và bên mua đã thoả thuáºn vá»›i nhau sá»a đổi hợp đồng ban đầu và qui định thêm hai Ä‘iá»u kiện đối vá»›i việc váºn chuyển hà ng hoá, việc nà y đã được bên bán chấp thuáºn nên bên bán có trách nhiệm thá»±c hiện.
Các kết quả của chuyên gia cÅ©ng nhÆ° các tà i liệu trong hồ sÆ¡ đã chứng minh má»™t cách rõ rà ng là tà u không phải là tà u theo tuyến thông thÆ°á»ng. HÆ¡n nữa sau khi rá»i Anvers tà u đã dừng lại ở Rotterdam và Dunkerque...
Vá» vấn Ä‘á» nà y, không má»™t yếu tố tâm lý nà o có thể khẳng định rằng trong suy nghÄ© của ngÆ°á»i váºn chuyển, hÆ°á»›ng dẫn “đi thẳng tá»›i Karachi†đơn giản chỉ có nghÄ©a là hà ng hoá không được bốc sang tà u khác trÆ°á»›c khi tà u đến Karachi. Äây cÅ©ng không thể là cách hiểu của các bên vì trong trÆ°á»ng hợp cụ thể nà y các bên cÅ©ng đã có má»™t quy định “cấm chuyển hà ng qua tà u khác†trong hợp đồng.
Trên thá»±c tế ngÆ°á»i váºn chuyển mà Bị Ä‘Æ¡n đã ký hợp đồng váºn chuyển thông qua ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển của mình không khai thác tuyến thông thÆ°á»ng và cÅ©ng không Ä‘i thẳng tá»›i Karachi nhÆ° anh ta đã thoả thuáºn.
Vấn Ä‘á» thứ hai cần xác định ở đây là ngÆ°á»i bán C&F có phải chịu trách nhiệm vá» việc nà y trÆ°á»›c ngÆ°á»i mua hay không.
Äúng là trong hợp đồng mua bán C&F rủi ro được chuyển cho ngÆ°á»i mua kể từ khi hà ng hoá được xếp lên tà u và kể từ thá»i Ä‘iểm đó ngÆ°á»i mua phải chịu những háºu quả thiệt hại do lá»—i của ngÆ°á»i váºn chuyển khi thá»±c hiện hợp đồng váºn chuyển hà ng hoá đúng nhÆ° láºp luáºn của Bị Ä‘Æ¡n. Tuy nhiên việc nà y sẽ khác nếu thiệt hại là háºu quả từ lá»—i vi phạm hợp đồng của bên bán, đặc biệt là khi bên bán đã không thá»±c hiện nghÄ©a vụ cẩn trá»ng và cần mẫn thÃch đáng đối vá»›i bên mua khi ký kết hợp đồng váºn chuyển. Bị Ä‘Æ¡n không thể từ chối trách nhiệm bằng cách láºp luáºn rằng mình đã liên hệ vá»›i má»™t nhà trung gian chuyên nghiệp có uy tÃn.
HÆ¡n nữa, không thể phủ nháºn rằng ngÆ°á»i bán C&F, Bị Ä‘Æ¡n, phải chịu trách nhiệm không chỉ cho chÃnh hà nh vi của mình mà còn phải chịu trách nhiệm cho hà nh vi của ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển mà Bị Ä‘Æ¡n đã uá»· quyá»n ký hợp đồng váºn chuyển hà ng hoá.
Từ các hoà n cảnh thực tế có thể thấy Bị đơn đã không thực hiện đúng các nghĩa vụ đã cam kết.
Vá» phần ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển, Uá»· ban trá»ng tà i không có bất kỳ thông tin gì vá» các bÆ°á»›c mà chủ thể nà y đã thá»±c hiện để ký kết hợp đồng váºn chuyển hà ng hoá vá»›i tà u theo tuyến thông thÆ°á»ng Ä‘i thẳng tá»›i Karachi và cÅ©ng không có chi tiết nà o thể hiện là khi ký kết hợp đồng vá»›i ngÆ°á»i váºn chuyển, ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển đã Ä‘Æ°a và o hợp đồng yêu cầu tà u theo tuyến thông thÆ°á»ng và đi thẳng tá»›i Karachi và rằng ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển đã giám sát việc thá»±c hiện các Ä‘iá»u kiện nà y, trong khi đó ngÆ°á»i bán C&F có nghÄ©a vụ, và do đó ngÆ°á»i trung gian váºn chuyển cÅ©ng có nghÄ©a vụ, thá»±c hiện các bảo đảm cần thiết để hoà n thà nh các nghÄ©a vụ đã cam kết.
Uá»· ban trá»ng tà i cÅ©ng bác láºp luáºn của Bị Ä‘Æ¡n liên quan việc Nguyên Ä‘Æ¡n chấp nháºn các tà i liệu mà không có bất kỳ bảo lÆ°u nà o. Rõ rà ng là Nguyên Ä‘Æ¡n chỉ chấp thuáºn những gì được ghi trong các tà i liệu đó, nhÆ°ng trái vá»›i thá»±c tế, trong các tà i liệu nà y lại ghi đây là tà u theo tuyến thông thÆ°á»ng và đi thẳng tá»›i Karachi.
Từ các phân tÃch trên đây, Uá»· ban trá»ng tà i kết luáºn rằng Bị Ä‘Æ¡n phải bồi thÆ°á»ng các thiệt hại mà Nguyên Ä‘Æ¡n đã phải chịu do hà nh trình bị gián Ä‘oạn và hà ng hoá không được váºn chuyển đến Karachi.
2. TÃnh toán thiệt hại:
Theo Bị Ä‘Æ¡n thì khoản thiệt hại mà Nguyên Ä‘Æ¡n có thể được bồi thÆ°á»ng chỉ hạn chế ở khoản chênh lệch giữa giá mà Nguyên Ä‘Æ¡n đã trả cho Bị Ä‘Æ¡n (457.000USD) và giá mà Nguyên Ä‘Æ¡n đã bán lại hà ng hoá cho ngÆ°á»i mua Pakistan (461.866,02USD) tức là 4.866,02USD, những phần thiệt hại khác mà Nguyên Ä‘Æ¡n yêu cầu xuất phát từ má»™t nguyên nhân khác vá»›i nguyên nhân được viện dẫn.
Láºp luáºn nà y của Bị Ä‘Æ¡n là không thể chấp nháºn được.
Do không tôn trá»ng các qui định của hợp đồng và có lá»—i trong việc hà ng hoá phải chịu những rủi ro mà bên mua đã cố tránh, áp dụng các Äiá»u 1150 và 1151 Bá»™ luáºt Dân sá»±, bên bán phải chịu toà n bá»™ các thiệt hại có thể lÆ°á»ng trÆ°á»›c là háºu quả trá»±c tiếp và ngay tức thì của việc không thá»±c hiện hợp đồng.
Trong các hoà n cảnh cụ thể của trÆ°á»ng hợp nà y, có tÃnh đến các yêu cầu của bên mua vá» tuyến Ä‘Æ°á»ng trá»±c tiếp của hà ng hoá, những thiệt hại có thể lÆ°á»ng trÆ°á»›c là háºu quả trá»±c tiếp và ngay tức thì của việc không thá»±c hiện hợp đồng không chỉ bao gồm thiệt hại lợi nhuáºn bị mất do không chuyển được hà ng hoá đến ngÆ°á»i mua Pakistan, mà còn bao gồm cả các thiệt hại từ việc Nguyên Ä‘Æ¡n phải bồi thÆ°á»ng cho các chi phà mà ngÆ°á»i mua Pakistan đã phải bá» ra vô Ãch và từ việc hà ng hóa đã buá»™c phải bốc dỡ tại Dunkerque cÅ©ng nhÆ° những giảm giá mà Nguyên Ä‘Æ¡n đã phải thá»±c hiện ra khi bán lại lô hà ng vá»›i sá»± chấp thuáºn của Bị Ä‘Æ¡n để tránh tăng thiệt hại.
Nguyên Ä‘Æ¡n đòi trÆ°á»›c tiên là khoản chênh lệch giữa giá mà đáng lẽ Nguyên Ä‘Æ¡n bán cho khách hà ng Pakistan và giá thá»±c tế bán lại tại Dunkerque cá»™ng vá»›i các giảm giá. Yêu cầu nà y là chÃnh đáng vì các lý do đã trình bà y trên.
Tuy nhiên từ các tà i liệu trong hồ sÆ¡ cho thấy giá mà Nguyên Ä‘Æ¡n bán cho ngÆ°á»i mua Pakistan không đến 461.866,02 USD mà là 459.015,67 USD vì Nguyên Ä‘Æ¡n đã chấp nháºn giảm giá 2.850,35 USD.
Giá bán tại Dunkerque là 340.867,03 USD. Vì váºy khoản thiệt hại trong phần nà y là 118.148,64 USD.
Vá» thiệt hại mà Nguyên Ä‘Æ¡n phải bồi thÆ°á»ng cho ngÆ°á»i mua Pakistan sau khi đã thoả thuáºn hoà hữu, thiệt hại nà y bao gồm tiá»n lãi trên số tiá»n mở thÆ° tÃn dụng để trả tiá»n hà ng tÃnh trong khoảng thá»i gian từ ngà y 4 tháng 7 năm 1985 đến ngà y 1 tháng 10 năm 1985, tức là 23.892,19 USD và các chi phà mà ngÆ°á»i mua Pakistan đã phải bá» ra để hoà n thiện các giấy tá» tÃn dụng, phà xin cấp phép nháºp khẩu, phà bảo hiểm và tiá»n lãi trên tổng số phà nói trên, tức là 21.225,54 USD.
Tổng số thiệt hại là 45.117,73 USD là hoà n toà n chÃnh đáng.
Nguyên Ä‘Æ¡n cÅ©ng có lý khi yêu cầu hoà n trả các chi phà mà Nguyên Ä‘Æ¡n đã phải thá»±c hiện để cá» má»™t đại diện đến Karachi để dà n xếp các yêu sách của ngÆ°á»i mua Pakistan, tức là 93.378 Frăng Bỉ.
Các chi phà ở Dunkerque cÅ©ng hoà n toà n chÃnh đáng, bao gồm các chi phà trả cho cÆ¡ quan tạm giữ hà ng hoá đã thá»±c hiện việc dỡ hà ng và bán đấu giá và các chi phà khác liên quan vá»›i tổng số là 122.340,16 Frăng Pháp, cÅ©ng nhÆ° các chi phà chuyển hà ng hoá cho những ngÆ°á»i mua má»›i là 50.414,17 Frăng Pháp và 186.668 Frăng Bỉ.
Vá» ngà y qui đổi các thiệt hại tÃnh bằng đồng Frăng Pháp và Äô-la sang đồng Frăng Bỉ, Uá»· ban trá»ng tà i cÅ©ng giải quyết tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° trên.
TÃnh chất của việc bồi thÆ°á»ng thiệt hại cho việc không thá»±c hiện hợp đồng là Nguyên Ä‘Æ¡n phải được Ä‘Æ°a vá» tình trạng mà Nguyên Ä‘Æ¡n đáng lẽ sẽ ở trong tình trạng đó nếu Bị Ä‘Æ¡n thá»±c hiện đúng các nghÄ©a vụ mà mình đã cam kết.
Äể đạt được mục tiêu nà y không thể qui đổi sang đồng Frăng Bỉ các ngoại tệ theo tá»· lệ qui đổi và o ngà y ký kết hợp đồng và cÅ©ng không phải là và o ngà y Bị Ä‘Æ¡n thanh toán cho Nguyên Ä‘Æ¡n các khoản bồi thÆ°á»ng thiệt hại. Ngược lại cần qui đổi theo tá»· lệ qui đổi áp dụng và o ngà y mà Nguyên Ä‘Æ¡n, công ty Bỉ, chịu các thiệt hại mà Bị Ä‘Æ¡n phải bồi thÆ°á»ng.
Những khoản tiá»n lãi trên số tiá»n bồi thÆ°á»ng thiệt hại mà Nguyên Ä‘Æ¡n được hưởng sẽ do Bị Ä‘Æ¡n chịu tÃnh từ ngà y 21 tháng 10 năm 1985, ngà y mà Nguyên Ä‘Æ¡n yêu cầu Bị Ä‘Æ¡n bồi thÆ°á»ng, trừ các chi phà mà Nguyên Ä‘Æ¡n thá»±c hiện sau ngà y nà y - tiá»n lãi trên các chi phà nà y chỉ được tÃnh bắt đầu từ ngà y chi thá»±c tế.
à kiến bảo lưu
Mặc dù các kết luáºn trong phán quyết vá» lá»—i của ngÆ°á»i bán trong hợp đồng váºn chuyển là không thể tranh cãi, phân tÃch trong phán quyết vá» mối quan hệ giữa các bên trong hợp đồng mua bán C&F vẫn còn và i Ä‘iểm không chÃnh xác. NhÆ° các trá»ng tà i viên đã nhấn mạnh, đối vá»›i việc ký kết hợp đồng váºn chuyển thì các nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i bán C&F cÅ©ng giống nhÆ° các nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i bán CIF. Tuy nhiên, sẽ là không chÃnh xác khi khẳng định rằng “ngÆ°á»i bán C&F có nghÄ©a vụ váºn chuyển hoặc nhá» má»™t chủ thể khác váºn chuyển hà ng hoá theo các Ä‘iá»u kiện váºn chuyển đã thoả thuáºn giữa ngÆ°á»i bán và ngÆ°á»i mua vá»›i chi phà do ngÆ°á»i bán chịu, tuy nhiên má»i rủi ro trong quá trình váºn chuyển hà ng hải lại thuá»™c vá» trách nhiệm của ngÆ°á»i mua tÃnh từ khi xếp hà ng lên tà uâ€.
Äúng là trong các hợp đồng mua bán C&F và CIF, ngÆ°á»i mua phải chịu trách nhiệm đối vá»›i má»i rủi ro kể từ thá»i Ä‘iểm xếp hà ng lên tà u, nhÆ°ng ngÆ°á»i bán cÅ©ng không có nghÄ©a vụ nhá» má»™t chủ thể khác váºn chuyển và cà ng không có nghÄ©a vụ tá»± mình váºn chuyển. Thá»±c tế thì nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i bán trong trÆ°á»ng hợp nà y chỉ giá»›i hạn trong việc ký má»™t hợp đồng váºn chuyển hà ng hoá vá»›i chi phà váºn chuyển do ngÆ°á»i bán chịu, vá»›i những Ä‘iá»u kiện thông thÆ°á»ng, theo tuyến Ä‘Æ°á»ng thông thÆ°á»ng bằng má»™t tà u Ä‘i biển dạng thÆ°á»ng được sá» dụng để chuyên chở loại hà ng hoá là đối tượng của hợp đồng. Äiá»u A(2) INCOTERMS qui định rất rõ vá» việc nà y. Äiá»u 39 Luáºt Pháp ngà y 3 tháng 1 năm 1969 cÅ©ng phản ánh tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° váºy các thông lệ quốc tế trong lÄ©nh vá»±c nà y: “trong hợp đồng mua bán CIF, ngÆ°á»i bán có nghÄ©a vụ ký hợp đồng váºn chuyển và xếp hà ng hoá lên tà u cÅ©ng nhÆ° bảo đảm hà ng hoá chống lại những rủi ro trong quá trình váºn chuyểnâ€.
NhÆ° váºy ngÆ°á»i bán coi nhÆ° đã hoà n thà nh các nghÄ©a vụ của mình liên quan đến việc váºn chuyển kể từ thá»i Ä‘iểm các Ä‘iá»u kiện của hợp đồng váºn chuyển mà ngÆ°á»i nà y ký kết không gặp sá»± phản kháng gì từ phÃa ngÆ°á»i mua cÅ©ng nhÆ° không trái vá»›i các thông lệ quốc tế cÅ©ng nhÆ° những qui định cá biệt trong hợp đồng mua bán. Ngược lại, nếu ngÆ°á»i bán ký hợp đồng váºn chuyển vá»›i những Ä‘iá»u kiện bất bình thÆ°á»ng, mà việc thá»±c hiện hợp đồng đó dẫn tá»›i thiệt hại cho ngÆ°á»i mua thì phải chịu trách nhiệm đối vá»›i những thiệt hại đó.
Thá»±c tế, việc váºn chuyển bản thân nó không phải là nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i bán và ngÆ°á»i váºn chuyển không phải là “nhân viên†của ngÆ°á»i bán, trái vá»›i ý nêu trong phán quyết khi phán quyết cho rằng “ngÆ°á»i bán có nghÄ©a vụ váºn chuyển hoặc nhá» ngÆ°á»i khác váºn chuyểnâ€.
Tuy nhiên Uá»· ban trá»ng tà i không hẳn đã nhầm khi khẳng định rằng “các háºu quả của việc ngÆ°á»i váºn chuyển thá»±c hiện không đúng hợp đồng váºn chuyển hà ng hoá... thuá»™c vá» trách nhiệm của ngÆ°á»i muaâ€. Kết luáºn nà y cÅ©ng đúng cả trong trÆ°á»ng hợp ngÆ°á»i váºn chuyển thá»±c hiện má»™t nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i mua vì lợi Ãch của ngÆ°á»i mua.
Vá» các yêu cầu của ngÆ°á»i mua liên quan đến việc váºn chuyển, có thể khẳng định rằng các yêu cầu nà y là hoà n toà n hợp lý. Trên thá»±c tế, đúng là trong các hợp đồng mua bán C&F và CIF, ngÆ°á»i mua chỉ là má»™t bên thứ ba của hợp đồng váºn chuyển, nhÆ°ng ngÆ°á»i mua cÅ©ng không hoà n toà n thá» Æ¡ vá»›i các Ä‘iá»u kiện của hợp đồng váºn chuyển vì ngÆ°á»i mua là ngÆ°á»i phải chịu các háºu quả trá»±c tiếp của việc thá»±c hiện hợp đồng váºn chuyển và các rủi ro gắn liá»n vá»›i việc váºn chuyển đó. Äây là lý do tại sao trong các hợp đồng mua bán C&F và CIF thÆ°á»ng qui định rất cụ thể các Ä‘iá»u kiện váºn chuyển: tuyến thông thÆ°á»ng hay không, trách nhiệm của ngÆ°á»i váºn chuyển đến đâu, phÆ°Æ¡ng thức váºn chuyển và dỡ hà ng, tốc Ä‘á»™ của tà u, khả năng Ä‘i biển v..v
Trong trÆ°á»ng hợp nà y, rõ rà ng là ngÆ°á»i bán đã có lá»—i khi ký má»™t hợp đồng váºn chuyển không tuân thủ thoả thuáºn giữa hai bên. Tuy nhiên lá»—i nà y không phải là nguyên nhân gây ra toà n bá»™ thiệt hại mà ngÆ°á»i mua yêu cầu được bồi thÆ°á»ng. Có thể thấy là phán quyết của các trá»ng tà i viên đã không chấp nháºn quan Ä‘iểm nà y. Theo láºp luáºn của các trá»ng tà i viên thì nếu lá»—i của ngÆ°á»i bán là nguyên nhân gây ra thiệt hại thì nó chÃnh là nguyên nhân duy nhất bởi, nhÆ° Uá»· ban trá»ng tà i đã nhấn mạnh, đây là má»™t thiệt hại có thể dá»± Ä‘oán được và có tÃnh trá»±c tiếp.
NhÆ°ng liệu có dám chắc là thiệt hại sẽ không xảy ra trong trÆ°á»ng hợp công ty váºn tải khai thác tuyến Ä‘i thẳng Anvers/Karachi hay không. Liệu tà u có thể bị bắt giữ khi tà u ghé cảng vì lý do kỹ thuáºt không? Äây là câu há»i mà chỉ các trá»ng tà i viên má»›i có quyá»n quyết định. Lý thuyết vá» rủi ro, được thể hiện trong các thông lệ mua bán quốc tế và nhất là trong INCOTERMS, cÅ©ng dẫn đến các kết luáºn tÆ°Æ¡ng tá»±. Kể từ thá»i Ä‘iểm ngÆ°á»i bán C&F hay CIF không xếp hà ng lên má»™t con tà u đáp ứng các Ä‘iá»u kiện yêu cầu trong hợp đồng mua bán thì rủi ro chÆ°a được chuyển cho ngÆ°á»i mua.
Vá» tiá»n lãi trên số tiá»n bồi thÆ°á»ng thiệt hại:
NgÆ°á»i ta có thể ngạc nhiên tại sao Uá»· ban trá»ng tà i có thể quyết định cho ngÆ°á»i mua được hưởng tiá»n lãi trên số tiá»n bồi thÆ°á»ng dá»… dà ng đến thế. Thá»±c tế, đã thà nh nguyên tắc, trái vá»›i tiá»n lãi do quá hạn, tiá»n lãi trên số tiá»n bồi thÆ°á»ng thiệt hại chỉ được tÃnh nếu ngÆ°á»i có nghÄ©a vụ đã cố tình trì hoãn việc thanh toán má»™t cách thiếu thiện chà gây ra má»™t thiệt hại riêng rẽ do trì hoãn (Äiá»u 1153 Bá»™ luáºt Dân sá»±). Thế nhÆ°ng ở đây rõ rà ng là các trá»ng tà i viên đã không quan tâm nhiá»u lắm đến “sá»± thiếu thiện chÆcủa ngÆ°á»i bán. Trong phán quyết nà y, mối quan ngại hà ng đầu của các trá»ng tà i viên là là m sao bồi thÆ°á»ng đầy đủ cho nạn nhân của má»™t lá»—i hợp đồng và được xem xét trá»±c tiếp trên các tình tiết có yếu tố kinh tế. Äây thá»±c ra cÅ©ng là má»™t cách tiếp cáºn hay trong việc xác định thiệt hại. Tuy nhiên, nếu nhÆ° các trá»ng tà i viên có cách tiếp cáºn nhÆ° váºy thì tại sao không quyết định là tiá»n lãi trên số tiá»n phải bồi thÆ°á»ng phải được tÃnh ngay từ ngà y bắt đầu tồn tại khoản thiệt hại phải bồi thÆ°á»ng. CÅ©ng theo nguyên tắc nà y thì không thể tÃnh số tiá»n lãi trên số tiá»n bồi thÆ°á»ng thiệt hại bắt đầu ngà y ra phán quyết, mà lãi phải bắt đầu tÃnh từ khi phải chịu thiệt hại.