Văn phòng luật sư Tô Đình Huy trả lời:

Theo bạn trình bày thì bố chồng bạn vay 400 triệu của ngân hàng có dùng đất/nhà đất để thế chấp (bạn chỉ nói chung chung là bìa đỏ nên chúng tôi không rõ là chỉ có đất hay là cả nhà đất, sau đây gọi chung là tài sản). Bố bạn trả nợ gốc được 350 triệu, nợ gốc và lãi còn lại là 130 triệu. Bố bạn bị tai nạn, mất. Trong trường hợp này khoản nợ ngân hàng được xử lý như sau:

Bạn không nói rõ bìa đỏ này ai đứng tên nên chúng tôi tư vấn chung để bạn tham khảo:

Nếu tài sản ghi nhận trong bìa đỏ là của bố chồng thì đây là di sản thừa kế. Những người được hưởng thừa kế của bố bạn có nghĩa vụ thay ông trả nợ trong phạm vi giá trị tài sản được hưởng từ bố theo quy định tại Điều 637 Bộ luật dân sự 2005. Những người thừa kế trong trường hợp này là tất cả anh em của chồng bạn (bao gồm cả chồng bạn). Các anh em có thể đứng ra trả nợ thay cho bố, ngân hàng giải chấp và các anh em tiến hành chia thừa kế tài sản này. Nếu không ai đứng ra trả nợ thì ngân hàng sẽ phát mãi tài sản này để thanh toán khoản nợ. Nếu giá trị tài sản nhà/nhà đất này lớn hơn khoản nợ thì phần còn lại được chia cho các đồng thừa kế. Nếu chỉ bằng hoặc nhỏ hơn khoản nợ thì các đồng thừa kế không được chia.

Nếu tài sản thế chấp mang tên người khác thì chủ sở hữu tài sản này đứng ra trả nợ cho bố bạn và nhận lại bìa đỏ vì khi đứng ra thế chấp là đã tự nguyện cam kết nếu bố bạn không trả được nợ thì người này sẽ trả thay, nếu không trả được thì ngân hàng tiến hành phát mãi tài sản này để xử lý nợ.

Trong trường hợp này bố chồng bạn vay có thế chấp nên phải có nghĩa vụ thanh toán cả nợ gốc, lãi. Trường hợp bố bạn mất thì phải xử lý như chúng tôi đã trình bày trên mà không đương nhiên được giảm lãi. Việc hoàn cảnh khó khăn và mong muốn được giảm lãi, gia đình bạn chỉ có thể giải quyết với ngân hàng nhưng khả năng giảm lãi khó có thể xảy ra vì ngân hàng đang nắm trong tay tài sản thế chấp, không vì lý gì để họ chấp nhận bỏ lãi.

Đối với những khoản nợ khác mà không có thế chấp, bố chồng bạn cũng không còn tài sản nào khác đứng tên bố thì vợ chồng bạn và các anh em không có nghĩa vụ phải trả các khoản nợ này. Tuy nhiên, nếu tài sản thế chấp nói trên sau khi xử lý trả nợ ngân hàng mà còn dư thì các anh em vẫn có nghĩa vụ trả nợ cho những người khác thay cho bố trên số tiền này.

Bạn có đề cập đến vấn đề bố mẹ bạn đã ly hôn nhưng không nói rõ tài sản thế chấp ở đây là tài sản chung của bố mẹ hay chỉ là tài sản riêng của bố. Trong trường hợp đây là tài sản riêng của bố thì xử lý như chúng tôi đã nói ở trên.

Trường hợp đây là tài sản chung của bố mẹ, mặc dù đã ly hôn nhưng chưa chia tài sản thì mẹ bạn có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng thế chấp vô hiệu 1 phần (phần của mẹ vì là tài sản chung nhưng chỉ mình bố ký tên thế chấp). Trong trường hợp ngân hàng xử lý tài sản thì mẹ bạn được lấy ½ giá trị tài sản này mà không có nghĩa vụ trả nợ cho bố. Ngân hàng chỉ được quyền xử lý ½ giá trị tài sản thế chấp mà thôi. Nếu họ không thu hồi đủ nợ mà bố bạn không có tài sản khác đứng tên thì họ phải chấp nhận. Còn nếu xảy ra trường hợp này mà một trong các anh em/tất cả đứng ra ký hợp đồng vay mới 130 triệu thì đồng nghĩa với việc phải chấp nhận thanh toán toàn bộ khoản nợ này.

Bạn muốn tìm hiểu thêm các vấn đề liên quan, hãy tham khảo các bài viết khác tại website chúng tôi hoặc gọi tổng đài tư vấn 1900 6279 để được luật sư tư vấn trực tiếp.

Trân trọng.